لکه های قهوه ای روی پوست یا همان هیپرپیگمانتاسیون، عارضه ای آزار دهنده روی پوست است که به دلیل تولید بیش از حد ملانین در پوست ایجاد می شود. این عارضه معمولا به دلیل افزایش سن و یا قرار گرفتن بدون محافظ و بیش از حد در معرض نور خورشید رخ می دهند؛ اما علت های دیگری هم برای آن وجود دارد.

هر چند که وجود این لکه ها، نشانه ای از بیماری خاصی نیست؛ اما می تواند زیبایی فرد را تحت تاثیر قرار دهد و اعتماد به نفس او را از بین ببرد. امروز، در این مقاله از بخش مراقبت از پوست مجله زیبر، علت لکه های قهوه ای پوست و روش های درمان آن را بررسی می کنیم، با ما همراه شوید.

علت ایجاد لکه های قهوه ای روی صورت

وجود این لکه ها روی پوست برای بدن هیچ ضرری ندارد؛ اما اگر علت لکه های قهوه ای پوست مربوط به یک بیماری داخلی باشد، می تواند خطرناک شود. این لکه ها معمولا روی اکثر نقاط بدن ظاهر می شوند و نحوه ظهور و محل آن ها می تواند علت ایجادشان را مشخص کند. علت اصلی ایجاد لکه های قهوه ای روی پوست صورت، تولید بیش از حد ملانین است؛ اما چرا ملانین گاهی اوقات بیش از اندازه تولید می شود؟ در ادامه دلایل ایجاد این لکه ها و تولید ملانین را گفته ایم.

• نور خورشید
• افزایش سن
• کبد چرب
• تغییرات هورمونی
• عوارض برخی داروها
• التهاب پوستی
• التیام زخم
• دیابت
• روزاسه
• تینه آ ورسیکالر
• درماتیت تماسی

1. نور خورشید

زمانی که پوست در معرض تابش نور خورشید و اشعه یووی قرار می گیرد شروع به تولید ملانین برای جلوگیری از آفتاب سوختگی می کند. تحقیقات دانشمندان برای این که بدانند دقیقا ملانین چگونه آسیب نور خورشید و سوختگی را کم می کند، هنوز ادامه دارد؛ اما این موضوع باعث می شود که پوست پس از مدتی، بیشتر در دوران میانسالی دچار لکه های قهوه ای شود.

البته فقط نور خورشید، علت لکه های قهوه ای صورت نیست، بلکه هر نوری که در آن از اشعه یووی استفاده می شود، می تواند عامل ایجاد این لکه ها گردد. نورهای مورد استفاده در دستگاه های سولاریوم و همچنین دستگاه های خشک کننده لاک ناخن هم از این دسته اند.

همچنین بخوانبد: دلایل حساسیت به لوازم آرایشی

2. افزایش سن

هرچقدر سن افزایش پیدا می کند، آسیب پذیری پوست هم بیشتر می شود. در واقع تولید ملانین، یک راهکار تدافعی پوست برای محافظت از خودش است. افزایش سن باعث می شود که لکه های ناخوشایند تقریبا قهوه ای رنگ روی نقاطی از پوست مثل صورت و دست ها به وجود آید.

3. کبد چرب

علت لکه های قهوه ای پوست، ممکن است کبد چرب باشد که البته تشخیص آن هم ساده است. اگر برخی روزها حس می کنید لکه ها پررنگ تر شده اند و برخی روزها هم به طور عجیبی کم رنگ و یا حتی محو هستند و یا گاهی اوقات دچار جوش های زیر پوستی ریز ریز همراه با پوستی براق می شوید، کبد چرب دارید. خوشبختانه در صورت درمان، این لکه ها هم محو خواهند شد.

4. تغییرات هورمونی

برخی از تغییرات و یا بیماری های هورمونی می توانند علت لکه های قهوه ای صورت باشند. به طور مثال بیماری تیرویید باعث ایجاد لکه های قهوه ای در صورت بیمار خواهد شد.

5. عوارض برخی از داروها

بعضی از داروها حاوی رنگدانه هستند و به تولید بیشتر ملانین در پوست کمک می کنند! البته برخی دیگر از داروها هم پوست را نسبت به نور خورشید حساس تر می کنند و باعث ایجاد لکه خواهند شد. داروهای مسکن غیراستروییدی مثل دیکلوفناک، تتراسایکلین، داروهای سایکوتروپیک، داروی فنی توئین و آمیودارون از جمله این داروها هستند.

6. التهاب پوستی

برخی از التهابات پوستی مثل اگزما، پسوریازیس، عفونت و آکنه علت لکه های قهوه ای پوستی هستند. اگر دچار هر کدام از این التهابات شدید، درمان را اصولی و زیر نظر متخصص پوست آغاز کنید.

7. التیام زخم

گاهی اوقات پوست در زمان ترمیم زخم هایی مثل نیش حشرات، سوختگی یا بریدگی های کمی عمیق ملانین بیشتری تولید می کند. البته معمولا این اثر موقتی است و با گذشت زمان لکه ها محو خواهند شد.

8. دیابت

معمولا فردی که با دیابت دست و پنجه نرم می کند، به راحتی دچار زخم های پوستی و یا عارضه آکانتوزیس نیگریکانس می شود. این عارضه باعث می شود، پوست بیمار در چین خوردگی های خود مانند چین خوردگی زیر بغل دچار تیرگی شود.

البته بیماری های دیگر نیز مانند موارد زیر می توانند علت لکه های قهوه ای پوست باشند:

• بیماری آدیسون
• هموکروماتوز
• تومورهای هیپوفیز

9. روزاسه

این بیماری نوعی بیماری پوستی است که باعث ایجاد قرمزی پوست و گاهی لکه های قهوه ای می شود. این بیماری با خوردن غذاهای تند و مشروبات الکلی تشدید می یابد و یکی از نشانه های واضح ابتلا به آن گرگرفتگی صورت است.

10. درماتیت تماسی

گاهی در اثر ایجاد تماس با مواد حساسیت زا لکه های قهوه ای رنگی روی پوست به وجود می آید. هنگام بروز این عارضه پوست سرخ می شود و دچار پوسته ریزی خواهد شد. لکه های ایجاد شده در اثر درماتیت تماسی به مرور زمان و در دراز مدت در اثر تماس های مکرر با مواد حساسیت زا به وجود می آیند، لذا می توان با هوشیاری از ایجاد آن ها پیشگیری کرد.

روش های درمان لکه های قهوه ای پوست

فارغ از علت لکه های قهوه ای پوست، این مهمانان ناخوشایند، ظاهر زیبای صورت را خراب می کنند. به همین دلیل، اکثر افراد به دنبال روش هایی برای درمان لکه های پوستی خود هستند از آنجایی که ممکن است علت لکه های قهوه ای پوست، بیماری های داخلی بدن باشد توصیه می کنیم، از درمان سرخود برای آن ها اجتناب کنید و برای ریشه یابی به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید؛ با این حال تمامی روش های درمان را در این بخش برایتان نوشته ایم.

درمان لکه های قهوه ای پوست با روش خانگی

معمولا درمان های خانگی و طب سنتی عوارض خاصی به همراه ندارند و مقرون به صرفه تر هم هستند؛ اما باید این روش ها را قبل از انجام روی قسمت کوچکی از پوست خود تست کنید تا از عدم حساسیت به مواد آن اطمینان پیدا کنید.

خوشبختانه راه های درمانی خانگی زیادی برای درمان این لکه ها وجود دارد که در این بخش بهترین آن ها را نوشته ایم:

• استفاده از سیب زمینی
• آلوئه ورا
• پوست پرتقال
• روغن بادام شیرین
• زردچوبه
• عسل و دارچین
• سفیده تخم مرغ

1. سیب زمینی

برای استفاده از سیب زمینی کافی است آن را رنده کنید و بعد از این که آب اضافه آن را گرفتید، مستقیم روی لکه ها بگذارید. این کار را باید روزی ۷ بار تکرار کنید تا اثر درمانی آن را بعد از دو هفته مشاهده کنید.

2. آلوئه ورا

آلوئه ورا در واقع یک کاکتوس همه فن حریف است. این گیاه، حاوی آلوئین بوده که خاصیت روشن کنندگی برای پوست ایجاد می کند و باعث محو و کمرنگ شدن لکه های پوستی خواهد شد. برای استفاده از آن، آلوئه ورا را از وسط به صورت افقی برش بزنید و ژل آن را روی پوست خود بمالید. روزی دوبار این کار را تکرار کنید تا نتیجه بگیرید.

3. پوست پرتقال

ویتامین سی خاصیت روشن کنندگی زیادی دارد و پوست پرتقال هم حاوی مقادیر زیادی از این ویتامین است. می توانید با استفاده از پوست پرتقال رنده شده و عسل یک ماسک فوق العاده برای محو کردن لکه ها بسازید.

4. روغن بادام شیرین

در مقاله ای مجزا همه خواص روغن بادام شیرین را گفتیم؛ اما خالی از لطف نیست که اشاره کنیم ویتامین E و نیاسین موجود در این روغن، باعث بهبود رنگ پوست و کمرنگ شدن لکه های قهوه ای صورت می شود.

5. زردچوبه

زردچوبه معجزه ای است که هندی ها برای محو کردن لکه های قهوه ای صورت خود از آن استفاده می کنند. می توانید برای بهره مند شدن از خواص زردچوبه آن را با آب لیموترش که سرشار از ویتامین C است ترکیب کنید و خمیر به دست آمده را روی پوست صورت خود بگذارید.

6. عسل و دارچین

کمی عسل و دارچین را با هم مخلوط کنید و خمیری که از آن به دست می آید را ۱۵ دقیقه روی پوست بگذارید.

7. سفیده تخم مرغ

تخم مرغ حاوی آنزیم است و برای کمرنگ کردن لکه های پوستی عالی عمل می کند. برای تاثیر بیشتر دوبار در هفته سفیده تخم مرغ را روی پوست خود بمالید و بعد از خشک شدن آن را بشویید.

روش های پزشکی و کلینیکی درمان لکه قهوه ای صورت

اگر به دنبال درمان اساسی و بدون بازگشت لکه های قهوه ای پوست خود هستید، باید از درمان های کلینیکی و پزشکی استفاده کنید. راه های زیادی برای از بین بردن این لکه ها وجود دارد، از جمله:

1. داروها و کرم های موضعی
2. لیزر درمانی
3. کرایوتراپی
4. میکرودرم آبریژن
5. پیلینگ شیمیایی

1. داروها و کرم های موضعی

کرم های روشن کننده پوست به تنهایی یا در ترکیب با رتینوئیدها (ترتینوئین) و استروئیدها (کورتون ها) به تدریج لکه ها را طی چند ماه محو می کنند. این محصولات ممکن است به طور موقت باعث تحریک، قرمزی، سوزش یا خشکی پوست شوند. هنگام استفاده از آنها، حتما از ضد آفتاب روی پوست خود استفاده نمایید. توصیه می شود ضد آفتابی با فاکتور حفاظتی با SPF بالاتر از 30 انتخاب کنید.

2. لیزر درمانی

این روش درمانی ملانوسیت ها (سلول های تولیدکننده ملانین) را بدون آسیب رساندن به پوست از بین می برد. لیزر درمانی عوارض جانبی کمی دارد؛ اما ممکن است باعث تغییر رنگ خفیف پوست شود. پس از انجام لیزر یا IPL، باید از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنید.

3. انجماد (کرایوتراپی)

در این روش از نیتروژن مایع برای از بین بردن رنگدانه های اضافی و درمان لکه های قهوه ای روی پوست استفاده می شود. سرما درمانی ممکن است باعث تحریک موقت پوست یا تغییر رنگ دائمی آن شود.

4. میکرودرم آبریژن

در این روش لایه مرده پوست لایه برداری می شود تا لایه جدیدی در جای خود رشد کند. قرمزی پوست و ایجاد اسکار موقت از عوارض این روش است.

5. پیلینگ شیمیایی

لایه برداری شیمیایی از اسیدها برای حذف لایه بیرونی پوست استفاده می کند و اجازه می دهد پوست جدیدی در آن ناحیه تشکیل شود. از عوارض این روش می توان به تحریک پوست و تغییر رنگ موقت آن اشاره کرد. پس از لایه برداری، محافظت از پوست در برابر نور خورشید بسیار مهم است.

تشخیص و علائم لکه های قهوه ای

به منظور تشخیص، متخصص پوست معاینه فیزیکی انجام می دهد و سوالات زیر را از شما می پرسد:

• اولین بار چه زمانی متوجه لکه های قهوه ای روی پوست خود شدید؟
• این لکه ها به کندی ظاهر می شوند یا سریع؟
• آیا متوجه تغییراتی در ظاهر پوست خود شده اید؟
• آیا علائم دیگری مانند خارش یا قرمزی شما را آزار می دهد؟
• آیا تا به حال دچار آفتاب سوختگی شده اید؟
• چه مدت زمانی را زیر نور آفتاب می گذرانید؟
• از چه محصولاتی برای پوست خود استفاده می کنید؟

اگر پزشک نتواند علت لکه های قهوه ای پوست را از طریق معاینه پیدا کند، احتمالاً بیوپسی را انجام می دهد. در طول بیوپسی، پزشک نمونه کوچکی از پوست را می گیرد و آن را به آزمایشگاه می فرستد تا زیر میکروسکوپ بررسی شود.

پیشگیری از ایجاد لکه های قهوه ای روی پوست

رعایت این نکات از ایجاد لکه های قهوه ای روی سینه، دست ها، پاها و سایر قسمت های بدن جلوگیری می کند:

• قرار گرفتن در معرض نور خورشید را کاهش دهید: بین ساعت 10 صبح تا 2 بعد از ظهر از آفتاب دوری کنید و سعی کنید برنامه خود را به زمان دیگری از روز تغییر دهید. زیرا در این مدت نور خورشید بسیار قوی است.
• از ضد آفتاب استفاده کنید: کرم ضد آفتاب را ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از خروج از منزل بمالید و هر ۲ ساعت یکبار تجدید کنید. SPF ضد آفتاب شما باید بیشتر از 30 باشد.
• پوست خود را بپوشانید: لباسی را انتخاب کنید که بازوها و پاهای شما را بپوشاند و برای محافظت از پوست در برابر نور خورشید از کلاه لبه دار استفاده کنید.

چه زمانی برای درمان لک قهوه ای به پزشک مراجعه کنیم؟

لکه های قهوه ای پوست معمولاً خطرناک نیستند؛ اما گاهی اوقات می توانند علامت هشدار دهنده سرطان باشند. اگرچه تغییرات در پوست شما ممکن است بی ضرر به نظر برسد؛ اما بهتر است سالی یک بار برای معاینه به یک متخصص پوست مراجعه کنید. با مراجعه به وب اپ زیبر می توانید بهترین متخصصین پوست و مو را بیابید و برای ویزیت شخصی یا درمان با آن ها وقت بگیرید.

سوالات متداول راجب درمان لکه های قهوه ای پوست

1. علت ایجاد لکه های قهوه ای پوست چیست؟

نورخورشید عامل اصلی ایجاد این لکه ها هستند. علت های دیگر ایجاد این لکه ها را در این مقاله نوشته ایم، توصیه می کنیم مطالعه آن را ازدست ندهید.

2. علت ایجاد لکه های قهوه ای روی پوست در دوران بارداری چیست؟

مادران باردار تحت تاثیر تغییرات هورمونی زیادی هستند و یکی از دلایل ایجاد این لکه ها هم می تواند به هم ریختن هورمون ها در دوران بارداری باشد.

3. آیا لکه های کبدی هم با درمان معمولی از بین میرود؟

بله، نگران نباشید. این لکه ها با درمان بیماری کبد چرب خود به خود کمرنگ می شوند.